Pomiar pH gleby. Jak samemu zmierzyć odczyn pH w ogrodzie?

Odczyn gleby (pH gleby) ma ogromne znaczenie w hodowli poszczególnych roślin. Wpływa rozwój roślin, ich wzrost, ale również na ilość i jakość składników pokarmowych i aktywność mikroorganizmów, które w glebie się znajdują. W zależności od wysokości pH może występować gleba kwaśna lub gleba zasadowa. Warto zmierzyć pH gleby przed rozpoczęciem hodowli roślin, ponieważ część z nich rośnie w glebach kwaśnych, a część lepiej sobie radzi w glebach zasadowych. Na szczęście pomiar pH gleby nie jest trudnym zadaniem i można to wykonać samodzielnie.

Jak zmierzyć pH gleby? Oto kilka sprawdzonych sposobów!

Odczyn gleby - co oznacza?

Książkowa definicja odczynu gleby na początku może się wydawać skomplikowana. Ocenia się bowiem, że odczyn pH określa stosunek stężenia jonów wodorowych (H+) do jonów wodorotlenkowych (OH-) w podłożu. Warto się jednak skupić na punktacji, której zrozumienie jest o wiele łatwiejsze. Odczyn gleby można ustalić na podstawie 14-punktowej skali. Pośrodku tej skali jest granica. PH gleby kwaśnej nie przekracza 7 punktów, natomiast odczyn zasadowy pojawia się, jeśli wynik jest wyższy niż 7 punktów. Jeśli podczas pomiaru pH okaże się, że wynik zbliżony jest do 7 punktów, wówczas mówimy, że jest to odczyn obojętny.

Dlaczego jest to ważne dla większości roślin? Bo poszczególne rośliny potrzebują do prawidłowego wzrostu odpowiedniego pH gleby. Nie ma jednak uniwersalnej definicji "odpowiedniego pH gleby" dla wszystkich roślin, ponieważ każda lubi rozwijać się w nieco innych warunkach. Przy projektowaniu ogrodu i planowaniu nasadzeń należy sprawdzić pH gleby w danych miejscach, by zyskać pewność, że zaplanowane przez nas rośliny będą miały w niej warunki do wzrostu.

Nie martw się również, jeśli okaże się, że pH gleby nie do końca jest odpowiednie dla rośliny, którą masz w planach. Istnieją bowiem sposoby na to, by glebę zakwasić lub odkwasić, o których piszemy w innym poradniku.

Jak pobrać próbkę gleby do badania?

Aby poprawnie wykonać badanie pH gleby, musimy pobrać jej próbkę do badania. Określa się, że na każde 100 metrów kwadratowych ogrodu powinna być to nowa próbka, a najlepiej kilka próbek, ok. 3-4. Robimy tak, ponieważ pH gleby może się zmieniać również na tak małej przestrzeni. Ważne jest to, by nie pobierać próbek gleby z miejsca tuż po nawożeniu. Najpewniej wynik będzie wówczas zafałszowany, a my nie będziemy mieć precyzyjnej odpowiedzi na to, jaki odczyn ma gleba w tym konkretnym miejscu.

Próbki gleby należy pobrać z głębokości ok. 20 centymetrów. Nie muszą być to duże ilości, dlatego z pewnością nie "podziurawimy" ogrodu, pobierając z niego próbki ziemi.

Badanie pH gleby - czy zawsze musimy pobierać próbki gleby?

Zasadowość lub kwasowość gleby możemy sprawdzić na kilka różnych sposobów, z których większość rzeczywiście będzie wymagała pobrania próbek. Jeśli jednak wyposażymy się w elektroniczny miernik pH gleby, wówczas zadanie będzie nieco łatwiejsze. Przy jego użyciu nie musimy pobierać próbek gleby. O szczegółach badań i o tym, jak je wykonać, przeczytasz poniżej.

Pomiar pH gleby kwasomierzem

 

Kwasomierz glebowy, a właściwie pehametr, to urządzenie, które jest szeroko dostępne (kupimy je w większości sklepów ogrodniczych) i niezbyt drogie. Jego zakup powinien kosztować nas nie więcej niż 50-60 złotych. Można znaleźć dwa rodzaje pehametrów: z płytką Helliga oraz bez niej. Jeśli mierzymy pH gleby z pomocą płytki Helliga, jej odczyn zostanie określony kolorem. Musimy wówczas złożyć próbkę gleby do specjalnej rynienki za pomocą łopatki, a następnie zalać płynem Helliga (indykatorem). Po odczekaniu ok. 3 minut płyn zmieni kolor. Należy wówczas przechylić rynienkę tak, by płyn dotknął skali. Odczyn kwaśny - kolory czerwone, zasadowy - niebieskie lub ciemnozielone.

Zakres pH można zmierzyć również nieco prościej, jeśli posiadamy pehametr bez owej ceramicznej płytki. Wówczas wystarczy zwilżyć próbkę gleby znajdującą się w szklanym słoiku, a następnie wsunąć w nią czystą końcówkę urządzenia. Wynik pojawi się na skali liczbowej po około 60 sekundach. Taki pehamter to proste, skuteczne urządzenie wielorazowego użytku.

Jak sprawdzić pH gleby papierkiem lakmusowym

Najprostszy przyrząd do mierzenia pH gleby to popularny papierek lakmusowy. Jest jednak mniej precyzyjny, niż przeznaczone stricte do tych pomiarów urządzenia. Pomiar kwasowości gleby papierkiem lakmusowym zaczynamy od pobrania próbki i umieszczenia jej w czystym, szklanym naczyniu. Następnie zwiększamy jej wilgotność wodą destylowaną i mieszamy. Powstanie z tego błotnisty lekko roztwór. Następnie zanurzamy w roztworze papierek lakmusowy i przyklejamy go do ścianki naczynia. Wynik w postaci koloru będzie widoczny po ok. 30 sekundach.

Badanie kwasowości gleby miernikiem elektronicznym

Miernik elektroniczny to najskuteczniejszy i najszybszy sposób na pomiar pH gleby. Tego typu mierniki dostępne są w niemal każdym sklepie ogrodniczym, choć są nieco droższe od mierników analogowych. Ich koszt to około 100 zł. Wynik pojawia się bardzo szybko na ekranie urządzenia. Nie posługuje się przy tym skalą barw, tylko wyświetla wartość liczbową, dzięki czemu ryzyko pomyłki jest niewielkie. Podłoże w naszym ogrodzie w żaden sposób na tym nie cierpi, w celu zmierzenia pH gleby miernikiem, nie musimy nawet pobierać jego próbki. Sondę miernika umieszczamy bezpośrednio w miejscu, które badamy.

Jak zbadać pH gleby domowym sposobem? Ocet i soda oczyszczona

Nie jest to zbyt dokładne badanie, ale pozwoli na orientacyjne określenie odczynu gleby. Potrzebujemy dwóch słoiczków z próbkami ziemi. Obie próbki zalewamy wodą, najlepiej destylowaną, aby powstał błotnisty roztwór. Do jednego słoiczka wlewamy trochę octu, do drugiego wsypujemy niewielką ilość sody oczyszczonej. Jeśli gleba ma kwaśny odczyn, po dodaniu sody roztwór zacznie się pienić. Jeśli zasadowy - po dodaniu octu z roztworu usłyszymy delikatne syczenie, pojawią się również bąbelki. Jeśli podłoże nie jest ani kwaśne, ani zasadowe, tylko obojętnie, w słoiczkach nie zajdzie żadna reakcja.

Mierniki dostępne na rynku pozwalają na mniej lub bardziej precyzyjne określenie odczynu glebowego. Większość roślin potrzebuje do wzrostu odpowiednich warunków, dlatego korzystaj z tych możliwości przed pracami w ogrodzie: sadzeniem roślin, ich przesadzaniem lub wtedy, gdy dana roślina ma problem ze wzrostem, nawet jeśli utrzymywana jest w odpowiedniej wilgotności i ma zapewnione odpowiednie nasłonecznienie. Może się bowiem okazać, że trzeba dostosować do niej glebę.