Bielenie drzew w grudniu - najważniejsze zasady

Bielenie drzew to zabieg, wokół którego narosło wiele mitów. Wielu początkujących sadowników myśli, że bielenie powinno się przeprowadzać wiosną, a jego wykonanie chroni pnie drzew przed szkodnikami. Jest to niezgodne z prawdą, gdyż bielenie należy przeprowadzić najpóźniej w grudniu, a celem tego zabiegu jest zapobieganie szkodom mrozowym. Poznaj najważniejsze zasady, które pomogą Ci prawidłowo przeprowadzić bielenie drzew.

Bielenie drzew – co to za zabieg?

Bielenie drzew to zabieg, którego celem jest zmniejszenie szkód powstałych w wyniku wahań temperatury. Zimowe i wczesnowiosenne słońce potrafi mocno nagrzewać pnie, a obniżenie temperatury nocą powoduje powstanie ran zgorzelinowych w korze drzew. Rany te mogą powodować widoczne uszkodzenia pni, czyli pęknięcia, które niestety otworzą drzwi do wnętrza pnia. Oprócz tych zewnętrznych uszkodzeń może dochodzić również do przemarznięcia konarów, co objawia się zbrunatnieniem komórek młodych przyrostów. Celem bielenia jest zapobieganie takim uszkodzeniom, które grożą drzewom przede wszystkim w styczniu i lutym oraz w okresie wczesnowiosennym. Bielenie pni powoduje odbijanie światła słonecznego, co znacząco zmniejsza nagrzewanie się pni. Dzięki temu nawet w bardzo słonecznie dni kora nie jest tak mocno nagrzana, co zmniejsza ryzyko powstawania ran zgorzelinowych.

Czym bielić drzewa?

Skoro już wiemy, czemu służy bielenie drzew, to czas na przedstawienie produktów, których można użyć do tego celu. Najprostszym, a zarazem łatwo dostępnym rozwiązaniem jest zastosowanie wapna palonego, które jest powszechnie stosowane w budownictwie. Roztwór sporządzony z jego użyciem jest jednak słabo przyczepny do pni drzew i dla skuteczności zabiegu może być konieczne powtarzanie malowania kilkukrotnie. Lepiej zatem sięgnąć po preparaty specjalnie przygotowane do bielenia drzew, takie jak np.wapno do bielenia drzew marki Dolpol.

Jest to produkt, który ma w składzie nie tylko wapno, ale również substancje poprawiające jego przyczepność do podłoża. Dzięki temu wapno dłużej spełnia swoją rolę i nie trzeba powtarzać zabiegu malowania z wyjątkiem sytuacji, w których miały miejsce duże opady i wapno zostało spłukane z pnia. Do malowania należy wykorzystać roztwór sporządzony z wodą w proporcji 1:1. Po wymieszaniu wapnia z wodą powstaje dość gęsty roztwór o jednolitej konsystencji. Jeśli zauważymy grudki, to należy mieszać do momentu, aż znikną i powstanie gładka substancja, której użyjemy do malowania pni. Bielenie pni w przydomowym niewielkim sadzie najłatwiej wykonać pędzlem, malując pień od poziomu gruntu aż do miejsca, w którym rozdziela się on na konary. Wapnem można pokryć również nasady grubszych konarów, które też mogą mocno nagrzewać się od promieni słonecznych. Należy zwracać uwagę na dokładne pokrycie powierzchni pnia, szczególnie od strony południowej, gdzie słońce operuje najmocniej. Malowanie pni być może będzie trzeba powtórzyć, jeśli pogoda będzie obfitować w opady i wanno zostanie spłukane z pni. W sytuacji, gdy do bielenia mamy większą liczbę drzew, to można sięgnąć po urządzenia ułatwiające wykonanie tego zadania. Może to być np.opryskiwacz ciśnieniowy Marolex, który pomoże szybko i skutecznie wykonać bielenie.

Duży zbiornik opryskiwacza będzie można wypełnić roztworem wapna wystarczającym do pobielenia bardzo wielu drzew, a jego ciśnieniowa aplikacja wykonana za pośrednictwem lancy pozwoli na równomierne i wygodne nałożenie preparatu. Z tego rozwiązania chętnie skorzystają właściciele dużych sadów, którym ręczne bielenie drzew zajęłoby zdecydowanie za dużo czasu.

Kiedy przeprowadzać bielenie drzew?

Bielenie drzew najlepiej jest przeprowadzać w grudniu, ostatecznie w pierwszych dniach stycznia. Każdy późniejszy termin zmniejsza skuteczność tego zabiegu i powoduje, że na pniach mogły już powstać uszkodzenia spowodowane nadmiernym nagrzewaniem przez promienie słoneczne. Po przeprowadzeniu zabiegu należy kontrolować poziom pobielenia, szczególnie jeśli miały miejsce obfite opady. W sytuacji, gdyby pobielenie zostało spłukane, należy przeprowadzić zabieg ponownie, dbając o to, by pnie były pobielone aż do pierwszych dni marca. Błędem jest bielenie drzew w marcu czy później, bo celem tego zabiegu nie jest ochrona drzew przed zimującymi w korze szkodnikami, ale przed słońcem i wahaniami temperatury. Bielenie drzew nie jest również zabiegiem podnoszącym estetykę sadu, choć bez wątpienia pobielone drzewa, zwłaszcza te posadzone w równych rzędach, prezentują się bardzo ładnie.

Często pojawiają się pytania, czy bielenie drzew ma sens w okresie ciepłej zimy. Owszem, mimo że klimat w Polsce uległ zdecydowanemu ociepleniu w porównaniu z tym sprzed kilkudziesięciu lat, to jednak nadal mogą zdarzyć się znaczne nocne spadki temperatur. Mogą one mieć negatywny wpływ na kondycję drzewek i być bardziej szkodliwe niż w czasie poważniejszych zim. W sytuacji, gdy zima jest ciepła drzewa mogą rozpocząć proces wegetacji szybciej, a to oznacza, że będą mniej odporne na spadki i wahania temperatur. Pamiętajmy, że nocne mrozy w marcu to nie jest anomalia pogodowa, a wcześniej rozpoczęty proces wegetacji może sprawić, że mocno nagrzane w ciągu dnia pnie będą pękać. Niskie temperatury będą mogły wniknąć w głąb pnia, w którym buzują już soki i w konsekwencji do prowadzić do przemarznięcia.

Czym zastąpić bielenie drzew?

Często można spotkać się z pytaniem o to, czy bielenie drzew można czymś zastąpić. Owszem, podobny efekt może dać owijanie pni drzew słomą, grubym papierem lub tekturą falistą. Zabieg ten jest dobrą alternatywą dla bielenia w przypadku małych drzewek, które mogą być podgryzane przez sarny i zające szukające zimą pożywienia. Duże drzewa, które mają twardszą korę i nie są tak łatwe do podgryzania lepiej pomalować wapnem, bo jest zabieg szybszy i równie skuteczny. Szukając pomysłów na ochronę drzew przed ranami wynikającymi ze zmian temperatury szerokim łukiem należy omijać pomysły owijania pni folią. Takie działanie nie tylko nie przyniesie oczekiwanych efektów w postaci ochrony pnia, ale przyczyni się do powstania wielu innych szkód.